Kunstgebit
Een kunstgebit, ook wel gebitsprothese genoemd, is een uitneembaar hulpmiddel dat ontbrekende tanden en kiezen vervangt. Het wordt op maat gemaakt zodat het goed aansluit op jouw mond en kaak. Dankzij moderne technieken is een kunstgebit tegenwoordig nauwelijks van echt te onderscheiden en biedt het een uitkomst bij tandverlies door bijvoorbeeld ouderdom, ziekte of een ongeluk. Een kunstgebit zorgt niet alleen voor een mooi uiterlijk, maar verbetert ook het kauwen, praten en het zelfvertrouwen
Een gebitsprothese wordt doorgaans geadviseerd als je veel of alle tanden en kiezen mist, of als het eigen gebit niet meer te redden is door bijvoorbeeld ernstige slijtage, tandvleesproblemen of onherstelbare schade.
Kosten kunstgebit
De prijs voor een volledige prothese (boven- en onderkaak) ligt in 2025 tussen de €900 en €1.300. De basisverzekering vergoedt hiervan 75% eens per vijf jaar, maar je betaalt altijd een eigen bijdrage en het eigen risico. Voor een gedeeltelijke prothese lopen de kosten uiteen, afhankelijk van het soort en aantal elementen.
Kosten kunstgebit zonder verzekering
Zonder dekking van de zorgverzekering betaal je gemiddeld €1.100 voor een volledige prothese. Dit bedrag is opgebouwd uit ongeveer €600 voor de bovenkaak en €650 voor de onderkaak. Extra kosten, zoals het trekken van tanden, komen hier nog bovenop.
Expert tip
Laat je kunstgebit altijd professioneel aanmeten en bijstellen. Blijf niet rondlopen met pijn of een slecht passend gebit, want aanpassingen zijn vaak eenvoudig en snel te realiseren. Overweeg bij blijvende problemen een klikgebit of implantaten, zeker als het kaakbot slinkt of het gewone kunstgebit onvoldoende houvast biedt.
Praktische tips
Een prothese kan je zelfvertrouwen en mondgezondheid aanzienlijk verbeteren, maar het vraagt om aanpassing en geduld. Met de juiste aanpak kun je het kunstgebit comfortabeler maken en sneller integreren in je dagelijkse routine. Hieronder vind je deskundige adviezen, gebaseerd op actuele inzichten en veelgestelde vragen.
1. Geef jezelf de tijd om te wennen
- Het wennen aan een kunstgebit duurt gemiddeld één tot twee maanden. In deze periode kun je last hebben van een vol gevoel in de mond, extra speekselproductie en ongemak bij eten of praten. Dit is normaal en meestal tijdelijk.
- Wees geduldig en houd vol; de meeste ongemakken verdwijnen vanzelf na verloop van tijd.
2. Eten met een kunstgebit: opbouw en tips
- Begin de eerste dagen met zacht voedsel zoals soep, yoghurt, puree en zacht fruit. Vermijd hard, knapperig of plakkerig eten in het begin.
- Snijd voedsel in kleine stukjes en kauw langzaam, bij voorkeur met beide kanten van de mond tegelijk.
- Drink voldoende water tijdens het eten om voedselresten weg te spoelen en het plakken te verminderen.
- Bouw het eten van vaster voedsel langzaam op naarmate je meer gewend raakt aan het kunstgebit.
3. Spraak verbeteren
- Oefen dagelijks hardop praten, bijvoorbeeld door hardop te lezen. Dit helpt je tong en mondspieren zich aan te passen.
- Spreek langzaam en duidelijk. Eventueel kun je samen met een logopedist werken aan specifieke spraakoefeningen als je problemen blijft ervaren.
- Gebruik een fixatief (kleefpasta of -strips) als je kunstgebit verschuift tijdens het praten.
4. Omgaan met pijn en ongemak
- Drukplekken en pijn zijn normaal in de beginperiode. Spoel je mond met lauw zout water om irritatie te verzachten.
- Houd je kunstgebit schoon om ontstekingen te voorkomen.
- Blijft de pijn aanhouden, maak dan een afspraak met je tandprotheticus of tandarts. Kleine aanpassingen (rebasen) kunnen de pasvorm en het comfort sterk verbeteren.
5. Kunstgebit schoonmaken en onderhoud
- Reinig je kunstgebit dagelijks met een speciale protheseborstel en reinigingsmiddel. Gebruik geen gewone tandpasta, die is te schurend.
- Spoel het kunstgebit na elke maaltijd af om voedselresten te verwijderen.
- Laat je kunstgebit ’s nachts uit en bewaar het in water of een speciale oplossing.
6. Gebruik van kleefmiddelen
- Als je kunstgebit niet goed blijft zitten, kun je kleefpasta of kleefstrips gebruiken voor extra houvast. Reinig het kunstgebit dagelijks om resten van kleefmiddel en bacteriën te voorkomen.
- Blijft het kunstgebit loszitten, laat het dan professioneel aanpassen (rebasen).
7. Positieve mindset en professionele begeleiding
- Realiseer je dat de aanpassingsperiode tijdelijk is. Blijf positief en geef jezelf de tijd om te wennen
- Neem bij aanhoudende problemen altijd contact op met je tandprotheticus. Zij kunnen snel en vakkundig aanpassingen doen voor meer draagcomfort.
Meestgestelde vragen over kunstgebit
Kunnen tanden trekken en plaatsen op één dag?
Ja, dit is mogelijk met een immediaat-prothese. Hierbij worden de resterende tanden getrokken en direct daarna wordt het nieuwe gebit geplaatst. Dit voorkomt dat je zonder tanden loopt, maar vraagt wel om nazorg en aanpassingen. Het wordt vooraf op maat gemaakt en direct na de behandeling geplaatst, zodat je mond kan genezen met het kunstgebit in.
Hoelang duurt het aanmeten en plaatsen van een kunstgebit?
Het proces bestaat meestal uit vijf afspraken: van intake en afdrukken tot het passen en plaatsen. Je hebt dus enkele weken nodig voordat het kunstgebit klaar is
Is er een variant zonder gehemelteplaat?
Zeker, er bestaan protheses zonder gehemelteplaat, zoals een klikprothese op implantaten. Deze biedt meer comfort en smaakbeleving, vooral als je moeite hebt met een plaat tegen het gehemelte.
Wat is een klikgebit?
Een klikgebit is een kunstgebit dat vastklikt op implantaten in de kaak. Het biedt extra stevigheid en comfort, vooral bij een loszittend kunstgebit. Zowel voor de boven- als onderkaak is een klikgebit mogelijk.
Hoelang duurt pijn bij een nieuw gebit?
Pijn en ongemak zijn normaal in de beginfase. Meestal verdwijnen deze klachten binnen enkele dagen tot maximaal twee maanden, afhankelijk van hoe snel je mond zich aanpast. Blijft de pijn aanhouden, neem dan contact op voor een aanpassing.
Hoe werkt kleefpasta?
Kleefpasta zorgt voor extra houvast als het gebit los zit. Breng een kleine hoeveelheid aan op de binnenzijde, plaats het gebit en druk even aan. Gebruik niet te veel en reinig dagelijks om resten te verwijderen.
Kan ik alles eten met een kunstgebit?
In het begin is het wennen. Start met zachte voeding en bouw langzaam op naar vaster voedsel. Sommige harde of plakkerige producten kunnen lastig blijven. Goed kauwen met beide kanten helpt
Welke kauwgom plakt niet?
De meeste soorten kauwgom blijven helaas aan een prothese plakken, omdat het materiaal geen tandglazuur bevat. Er zijn geen specifieke merken bekend die gegarandeerd niet plakken. Het advies is om kauwgom zoveel mogelijk te vermijden om ongemak te voorkomen.
Heb ik een verwijzing van de tandarts nodig voor een kunstgebit?
Nee, meestal kun je rechtstreeks naar een tandprotheticus zonder verwijzing van de tandarts. Veel praktijken hebben contracten met zorgverzekeraars zodat de kosten direct worden gedeclareerd.
Kan mijn nieuwe kunstgebit eruitzien als mijn oude gebit?
Ja, het is mogelijk om de vorm en kleur van je oude gebit na te bootsen. De tandprotheticus kan het oude kunstgebit als voorbeeld gebruiken, zodat het verschil minimaal is.
Heb ik inspraak in de kleur en vorm van mijn kunstgebit?
Absoluut. Je kiest samen met de tandprotheticus de kleur en vorm van de tanden, zodat het kunstgebit past bij jouw gezicht en wensen.
Moet ik met een kunstgebit nog naar de tandarts voor controle?
Regelmatige controle blijft belangrijk, ook zonder eigen tanden. De tandprotheticus controleert niet alleen het kunstgebit, maar ook je mondslijmvlies en kaak. Zo worden problemen vroegtijdig opgespoord
Hoe lang gaat een kunstgebit mee?
Gemiddeld gaat een kunstgebit vijf tot acht jaar mee. Door slijtage en het slinken van de kaak is vervanging of aanpassing na enkele jaren vaak nodig
Wanneer heb ik recht op een nieuw kunstgebit vanuit de basisverzekering?
Na vijf jaar heb je recht op een nieuwe gebitsprothese via de basisverzekering. Wil je eerder een nieuw kunstgebit, dan is toestemming van de zorgverzekeraar nodig.
Wat moet ik doen bij een gebroken kunstgebit?
Neem direct contact op met je tandprotheticus. Probeer het gebit nooit zelf te lijmen, want dat kan professionele reparatie bemoeilijken en de garantie laten vervallen. Reparaties zijn vaak binnen een dag klaar.
Waarom slinkt mijn kaak en wat betekent dat voor mijn kunstgebit?
Na het trekken van tanden slinkt het kaakbot geleidelijk. Hierdoor kan het kunstgebit losser gaan zitten. Regelmatige controle en indien nodig een rebasen (opvullen) van het kunstgebit zijn belangrijk voor comfort en functie.
Hoe verzorg ik mijn kunstgebit?
Reinig het gebit dagelijks met een speciale borstel en prothesereiniger. Gebruik geen gewone tandpasta, want die is te schurend. Spoel het gebit na elke maaltijd af en leg het ’s nachts in water. Maak ook het tandvlees en de mond schoon om ontstekingen te voorkomen.
Hoe bewaar ik mijn kunstgebit 's nachts?
’s Nachts wordt aangeraden het hulpmiddel uit te doen en in een bakje met water of een speciale reinigingsvloeistof te bewaren. Dit voorkomt uitdroging en vervorming, en is beter voor het mondslijmvlies. De meeste experts adviseren om je gebitsprothese ’s nachts uit te doen. Dit geeft je tandvlees en kaakbot de kans om te herstellen van de druk en wrijving die overdag ontstaat. Het uitnemen van de prothese voorkomt bovendien irritaties, drukplekken en infecties, en verlengt de levensduur van het hulpmiddel.
Wat zijn veelvoorkomende problemen met een kunstgebit en hoe los ik die op?
Veelvoorkomende klachten zijn pijnlijke plekjes, loszitten, moeite met praten of eten en drukplekken. Neem bij aanhoudende klachten altijd contact op om alles te controleren en aanpassen. Gebruik eventueel kleefmiddelen als tijdelijke oplossing, maar laat het gebit professioneel bijstellen voor blijvend comfort.
Wat zijn de ervaringen met een kunstgebit op jonge leeftijd?
Er zijn steeds meer jonge mensen (30-40 jaar) met een kunstgebit, vaak door medische redenen . De acceptatie kan lastig zijn, maar veel mensen zijn uiteindelijk tevreden, zeker als pijnklachten verdwijnen<